HURACÁN

huracán (esp.), furacán (gall.), huracà (cat.), furacão (port.), ouragan (fr.), uragano (it.), uragan (rum.), hurricane (ing.), urakan (eusk.), hurikán (ch.).

Referente inicial

M. " Del taíno hurakán, y este de origen incierto. Algunos autores señalan el nombre de un dios caribeño con una sola pierna, que se abatía con violencia sobre cualquier próspera región.

Acepciones

1. m. Viento de fuerza extraordinaria (esp., gall., cat., port., fr., it., rum., ing., eusk.).


ESP. El huracán levantó las tejas y provocó numerosos desperfectos en el jardín de las casas.
ING. The hurricane blew off the roof and caused extensive damage to the gardens of the houses.
PORT. O furacão levantou as telhas e provocou inúmeros danos no jardim das casas.
IT. L'uragano ha sollevato le tegole e ha causato numerosi danni nei giardini delle case.
FR.L'ouragan a soulevé les carreaux et causé de nombreux dégâts dans le jardin des maisons.
RUM. Uraganul a provocat numeroase daune agricultorilor din zonă.
EUSK. Urakanak teilak altxatu eta kalte ugari eragin zituen etxeetako lorategian.
CH. Hurikán zvedl dlaždice a způsobil četné škody v zahradě domů.

2. m. Suceso o acontecimiento que causa destrucciones o grandes males (esp., port., it., ing., rum., eusk.).


ESP. La dimisión del presidente y de los ministros en funciones fue un huracán que agitó la vida política del país.
ING. The president and acting ministers’ resignation was a hurricane that stirred the country’s political life.
PORT. A demissão do presidente e dos ministros em funções foi um furacão que agitou a vida política do país.
IT. Le dimissioni del presidente e dei ministri in carica sono state un uragano che ha scosso la vita politica del paese.
FR. La démission du président a été un ouragan qui a remué la vie politique du pays
RUM. Demisia președintelui a fost un uragan ce a agitat viața politică a țării.
EUSK. Jarduneko presidentearen eta ministroen dimisioa herrialdeko bizitza politikoa astindu zuen urakan bat izan zen.

3. m. Persona muy impetuosa (esp., port., fr., eusk., rum.).


ESP. El secretario era un huracán dispuesto a destruirlo todo.
ING. The secretary was a hurricane ready to destroy everything
PORT. O secretário era um furacão disposto a destruí-lo tudo
FR. Il était un ouragan prêt à tout détruire
RUM. Era așa de furios încât părea un uragan dispus să distrugă tot ce-i ieșea în cale.
EUSK. Idazkaria dena suntsitzeko prest zegoen urakan bat zen

Unidades pluriverbales

Ojo del huracán (esp.). En ouragan (fr.). Olho do furacão (port.).

Doc Hist

ESP. (apud MagnolM). El demonio los quiere espantar, promételes el huracán (1526, Fernández de Oviedo, Gonzalo, Sumario de la natural y general historia de las Indias), estas mares y tierras, que los indios llamaban huracán (c 1527-1561, Casas, Fray Bartolomé de las, Historia de las Indias), seguidamente hobo un huracán que destruyó casi toda la ciudad de Sancto Domingo (c 1527-1561, ibid.),con un huracan dió al través en la costa (1576, Enríquez, Martín, Carta del virey de la Nueva España Don Martín Enríquez, MÉXICO), La piedra, el huracan, la nube escura, Rayos, truenos, relámpagos (1605, Anónimo, Segunda parte del Romancero general y Flor de diversa poesía), Seguro cuente el huracan pasado (1608, Valbuena, Bernardo de, Siglo de Oro en las selvas de Erífile), Vueltas haciendo en huracan redondas,/ Con que perdió espantado su gobierno (1611, Hojeda, Fray Diego de, La Cristiada).

...